Dolinę Kościeliską zna niewątpliwie każdy miłośnik gór. Góromaniacy podziwiają ją przede wszystkim za niezwykłe formy skalne i piękne krajobrazy. Na szczególną uwagę zasługują jednak jej mroczne jaskinie. Ich zwiedzanie to kapitalna propozycja na kilkugodzinną wycieczkę, również w deszczowy dzień. Nie sposób też nie połączyć jej z wejściem nad Smreczyński Staw.
Ze względu na obszerność materiałów postanowiłem podzielić relację z wyprawy na 2 części. W pierwszej chciałbym zaprezentować Wam Jaskinię Mroźną, Wąwóz Kraków i Smoczą Jamę, w drugiej natomiast: Jaskinię Raptawicką, Jaskinię Mylną oraz dodatkowo wybierzemy się razem nad urokliwy Smreczyński Staw. Zapraszam do lektury!
Trasa: Kiry 
– Lodowe Źródło 
– Jaskinia Mroźna -Polana Pisana – Wąwóz Kraków 
– Smocza Jama – Jaskinia Raptawicka 
– Jaskinia Mylna – Schronisko PTTK na Hali Ornak – Smreczyński Staw – Schronisko PTTK na Hali Ornak – Kiry
Przewyższenie (różnica wysokości): 825 m
Trudność: 
Długość i czas przejścia szlaku:
Dojazd z Zakopanego:
Do Kir kursują liczne busy odjeżdżające z rejonu dworca PKP m.in. nr 59, 64, 105 i 106. Dla zmotoryzowanych jest tutaj natomiast rozległy parking, na którym za 30 PLN można zostawić auto na cały dzień. Koszt przejazdu z Zakopanego do Kir to 6 PLN, podróż trwa około 20 minut.
Rozkład jazdy busów: http://www.powiat.tatry.pl/wydzia-komunikacji-i-transportu
Opis szlaku:
Pochmurny, czerwcowy poranek, meldujemy się wcześnie na parkingu przy wejściu do Doliny Kościeliskej. Ogólnie rzecz biorąc, Tatry Zachodnie są naszym pierwszorzędnym celem z uwagi na chęć stopniowania trudności pojawiających się na szlakach w Tatrach.
Zielony szlak prowadzi nas początkowo po bardzo rozległej polanie – Wyżniej Kirze Miętusiej (962 m n.p.m.). To tutaj prowadzony jest kulturowy wypas owiec, a turyści mają możliwość kupna oscypków i bundzu w miejscowych bacówkach.
Po kilku minutach marszu docieramy do pierwszego rozwidlenia szlaku. Mamy możliwość dalszego wędrowania zielonym szlakiem (co w rzeczywistości robimy), czarny szlak to Droga nad Reglami prowadząca na Przysłop Miętusi (1189 m n.p.m.), zaś czerwony zaprowadzi nas aż na Czerwone Wierchy (Ciemniak – 2096 m n.p.m.).
Po przejściu niewielkiej Cudakowej Polany wędrujemy dalej wzdłuż Potoku Kościeliskiego, aż w końcu docieramy do kolejnej już polany – Stare Kościeliska (970 m n.p.m.). Polana ta stanowiła w czasach świetności istotny ośrodek przemysłowy w tym rejonie. Znajdowały się tutaj: huta miedzi (później huta żelaza i zakład metalurgiczny), tartak, kuźnia, karczma, domy dla robotników, leśniczówka i drewniany kościółek. Do dnia dzisiejszego ostały się wyłącznie pozostałości po piecu hutniczym, na których znajduje się pamiątkowa tablica.
Lodowe Źródło to kolejne miejsce, w którym krzyżują się szlaki turystyczne. Niebieski (w prawo) odbija na Halę Stoły, którą odpuszczamy sobie podczas dzisiejszej wyprawy oraz czarny (w lewo) wprost do Jaskini Mroźnej, która jest naszym następnym celem.
Droga do Jaskini Mroźnej jest stosunkowo męczącą, w przeważającej części wiedzie przez las, a my nabieramy wysokości krocząc po kamiennych, ułożonych stopniach.
Po ok. 30 minutach mozolnego podejścia docieramy ostatecznie do drewnianej budki, w której sprzedawane są bilety do jaskini (cena biletu: 4 PLN, dzieci do 6 lat wchodzą za darmo). Jaskinia Mroźna została odkryta w 1934 roku przez Stefa Zwolińskiego i Jerzego Zahorskiego, a 12 lipca 1953 roku została udostępniona do zwiedzania turystom. Jest to jedyna jaskinia w polskiej części Tatr, która posiada sztuczne oświetlenie i bardzo dobrze zorganizowaną trasę zwiedzania (liczne metalowe poręcze i stopnie). Warto w tym miejscu również dodać, że jaskinia czynna jest od 26 kwietnia do 30 października w godz. 9:00 – 17:00.
Wewnątrz jaskini panuje stała temperatura 6°C, stąd nie zaszkodzi zarzucić na siebie przed wejściem cieplejsze ubranie. Sporadycznie tylko zdarzyło się, że musieliśmy się schylić z uwagi na wąskie i ciasne przejście. Generalnie jednak jaskinia charakteryzuje się bardzo łatwą dostępnością i nie przysparza trudności technicznych. Wiąże się to niestety z dużą jej popularnością, co przekłada się na częste kolejki przy wejściu (zwłaszcza w okresie letnim).
Wielka Komora to największe pomieszczenie jaskini (wymiary: 25 x 10 m i wysokość dochodząca w najwyższym miejscu do 10 m). Kolejno mijamy na swojej drodze sztucznie utworzony zbiornik wodny – Sabałowe Jeziorko i docieramy do Sali Pochyłej zawierającej Piaskowe Stawki. Poprzez następny przekop dostajemy się ostatecznie do Komory Wstępnej, skąd już tylko kilka metrów dzieli nas od wyjścia w okolicach Skały Sowa.
Źródło: www.sktj.pl
Przejście całej jaskini zajęło nam ok. 30 minut. Patrząc z perspektywy czasu, Jaskini Mroźna nie ma dużo do zaoferowania. Zawsze jest to oczywiście jakieś urozmaicenie wędrówki po Dolinie Kościeliskiej, ale szału nie ma i na kolana na pewno mnie nie powaliło. Zdecydowanie ciekawsze atrakcje czekają na nas później.
Szlak od wylotu jaskini jest bardzo przyjemny – schodzimy po drewnianych schodach wprost do Polany Pisanej ( 1018 m n.p.m.), która oddalona jest o ok. 20 minut drogi.
Polana Pisana to idealne miejsce na śniadanie w czasie przerwy w wędrówce. Polana otoczona jest licznymi skalistymi turniami we wnętrzu, których znajduje się wiele jaskiń. To tutaj też zlokalizowany jest końcowy przystanek dorożek konnych, które kursują od wejścia do Doliny Kościeliskiej w Kirach. W bliskiej odległości od Polany Pisanej znajduje się również początek żółtego szlaku odbijającego w lewo i prowadzącego do Smoczej Jamy przez Wąwóz Kraków.
Aby dojść do Smoczej Jamy musimy przejść niezwykle malowniczą, boczną odnogą Doliny Kościeliskiej. Wąwóz Kraków, bo to o nim mowa jest uważany za najpiękniejszy wąwóz w Tatrach Zachodnich. Przecina on stoki masywu Ciemniaka i Upłazińskiej Kopy. Ma aż 3 km długości, ale tylko niewielka część wąwozu udostępniona została turystycznie (pozostała część znajduje się pod ścisłą ochroną). Będąc w tym miejscu nie sposób nie odczuć roztaczającej się aury tajemniczości i niezwykłości.
Nazwa wąwozu wzięła się z podobieństwa zaobserwowanego przez górali, którzy odwiedzali Kraków. To właśnie dawna stolica Polski i jej wąskie uliczki przypominały im różne formacje znajdujące się w wąwozie. Stąd też znajdziemy tu: Ratusz, Kościół, Wawel czy też Smoczą Jamę.
Wędrując dalej dochodzimy po kilku minutach do charakterystycznego rozszerzenia wąwozu (tzw. Rynku), gdzie podziwiać możemy metalową drabinkę prowadzącą prosto do wejścia do Smoczej Jamy. Drabinka usytuowana jest prawie pionowo, dlatego też warto zachować wzmożoną ostrożność, szczególnie, jeśli nie miało się do tej pory do czynienia z żelastwem na szlaku.
Do jaskini wchodzimy przez charakterystyczny, szeroki otwór. Obowiązkowo przyda nam się latarka, a najlepiej czołówka, ponieważ prowadzący przez nią szlak jest ubezpieczony łańcuchami i muszę przyznać, że jest on relatywnie stromy i problematyczny. Problematyczny głównie przez to, iż wewnątrz jaskini jest mokro i ślisko oraz ciężko znaleźć dogodne stopnie pomagające przy wspinaczce. Smocza Jama zlokalizowana jest na wysokości 1100 m n.p.m. i stanowi w rzeczywistości 44 – metrowy tunel wyżłobiony w skale. Jej przejście nie powinno Wam zająć więcej niż 10 minut. Po jej przejściu skręcamy żółtym szlakiem w prawo, kierując się z powrotem do Doliny Kościeliskiej.
W tym miejscu kończę pierwszą część naszej wycieczki. Mam nadzieję, że Wam się podobało i nie zanudziliście się na śmierć. Już w następnym tygodniu dalsza relacja, w której opowiem o Jaskini Mylnej i Raptawickiej oraz wybierzemy się nad urokliwy Smreczyński Staw.
Do zobaczenia na szlaku!
– Rzeżuchy 
ONE STEP FORWARD 